Toen de kinderen groter waren, is ze als vrijwilliger begonnen in een privé-bejaardentehuis. Ondertussen is ze voorzitter van Malle Inclusief, een vereniging die een schakel tracht te vormen tussen de mensen die met armoede geconfronteerd worden en de bevoegde instanties. Als ervaringsdeskundige is mevrouw Schoonvliet daarvoor uitstekend geplaatst.
Zwarte sneeuw‘In mijn eerste huwelijk heb ik dikwijls zwarte sneeuw gezien. Er waren periodes dat ik met het kindergeld moest zien rond te komen. Van mijn ouders kregen we al eens groentes uit de tuin, en af en toe sprongen ze bij voor de huishuur, hoewel ik dat niet vaak wilde vragen. Te trots, hé. Mijn man werkte wel, maar werd niet regelmatig betaald, en ander werk zoeken was in die slechte economische tijd geen optie’, vertelt Viviane Schoonvliet, die nu 52 jaar is.
‘Ik ben getrouwd toen ik 19 was, een jaar later kwam onze eerste zoon en ik ben thuis gebleven om hem op te voeden. Mijn moeder was ziek, en kon er niet op passen. Daarbij moet je zelf je kinderen grootbrengen, vind ik. Door mijn slechte gezondheid als kind en mijn dyslexie heb ik bovendien nooit een diploma gehaald, waardoor goed betaald werk vinden niet vanzelfsprekend was.
Op een gegeven moment ben ik bij het OCMW terechtgekomen. Ik raapte de moed bijeen en vertelde dat mijn man soms twee maanden niet betaald werd. Toen hebben we een aanvraag tot budgetbegeleiding gedaan en we konden ook voorschotten vragen. Als wij dan het achterstallige loon kregen, betaalden we het voorschot terug aan het OCMW’, licht ze toe.
Choco en confituur‘Bij ons stond dagelijks choco en confituur op tafel. Al de rest is overbodig. Chips, snoep, chocolade,... dat was er niet. Speculaas wél, omdat je dat ook op de boterham kunt eten. Daarnaast moest er voor mij ook iets gehaald worden. Ik ben diabeticus; tussen mijn tweede zwangerschap en de derde had ik er geen last meer van, maar na de geboorte van de jongste heb ik weer suiker gekregen. De medicijnen waren gratis, de doktersbezoeken niet. Daarvoor moest ik iedere keer wat opzij leggen. Gelukkig hadden we een goeie arts die ons begreep, en die dikwijls zei dat hij het de volgende keer wel zou krijgen, of ik mocht met het doktersbriefje eerst naar het ziekenfonds vooraleer ik hem betaalde’, zegt ze.

Prulletjes met Sinterklaas

‘In tegenstelling tot ikzelf, hebben mijn drie zonen hebben uiteindelijk toch wel een diploma gehaald: van informaticus, fotograaf en lasser. Materieel kan ik ze echter niets bieden. Ik heb er wel voor gezorgd dat ze met hun eerste en plechtige communie telkens een nieuwe fiets kregen. Voor de rest waren ze altijd heel goed op de hoogte van de situatie; ze wisten dat er niet veel geld was. Sinterklaas bracht wel iets, maar alleen prulletjes. Op een keer had ik wat opzij gezet op het spaarboekje om ze een mooie sinterklaas te bezorgen. Het was de laatste keer dat ze er nog in geloofden. Maar mijn man had het geld afgehaald en aan een andere vrouw gegeven. Dat deed de deur toe’, zegt Viviane Schoonvliet.

Blokfluit

‘Ik ben dan alleen komen te staan. Ik vroeg toen 14.000 F (347 euro) onderhoudsgeld voor de drie kinderen, en dat heeft mijn ex ook een tijdlang betaald. Dat was voldoende voor de huishuur, al waren extraatjes een probleem. Zo herinner ik mij dat een van de zonen een blokfluit moest hebben op school. Ik had er nog eentje liggen, in plastic, maar de leerkracht lachte hem uit, en daarna de andere leerlingen ook. Ik heb wel geprobeerd om er een te kopen, maar ik moest daarvoor sparen. Eten was het belangrijkste’, aldus Viviane. ‘Ik zorgde dat ik altijd eieren, bloem en melk in huis had. Als er geen brood was, bakte ik pannenkoeken. Dan was het feest voor de kinderen, die misten dat brood toch niet’.

Elektriciteit

‘Op een gegeven moment had ik werk gevonden, maar toen besloot mijn ex niet langer te betalen voor de kinderen. Ik stuurde mijn oudste zoon naar de bank om van mijn laatste spaargeld de elektriciteitsrekening te betalen en eten te kopen. Maar wat bleek? De bank had zonder waarschuwing geld van mijn spaarboekje overgezet om de zichtrekening aan te zuiveren. Gelukkig spaarde ik toen 50-frankstukken in een fles, en zo heb ik de factuur betaald en kon hij nog brood halen’, licht ze toe.

Sociaal isolement

‘Als je het heel moeilijk hebt, is dat aan je kleding te zien en je wordt niet au serieux genomen. Als je niet veel hebt, kom je steeds minder en minder onder de mensen. Je raakt in een sociaal isolement. Als je geen geld hebt om je te ontspannen, dan doe je op den duur de moeite niet meer om alles in orde te hebben. Je verwaarloost je huis en jezelf. Je laat alles slingeren, en laat jezelf gaan. Je wordt depressief en wil vooral veel slapen’, bekent de voorzitter van Malle Inclusief.

Herseninfarct

Tien jaar geleden huwde mevrouw Schoonvliet opnieuw. Het ging een jaar of 10 jaar beter. ‘Tot ik nu in januari van dit jaar een herseninfarct kreeg. We betalen nog steeds de kosten van het ziekenhuis, en de rekening van het OCMW dat eten bracht want ik was niet in staat om te koken of te poetsen. In juni kreeg ik opnieuw een operatie. En in augustus lag ik voor mijn hart in het ziekenhuis. ‘Gelukkig’ zou ik bijna zeggen had ik die geldproblemen vroeger al eens meegemaakt en weet ik hoe je met weinig rond komt. Je ziekengeld bedraagt nog 60% van je loon, maar je hebt veel meer kosten dan een gezonde mens. Al ons spaargeld is opgegaan aan doktersrekeningen’, verklapt deze moedige dame
.
Armoede maakt creatief

Armoede maakt je kennelijk wel creatief. Ook Viviane Schoonvliet heeft zo haar tips: ‘Zo had ik eens nieuwe lange broeken gekregen, maar die waren te groot voor de kinderen. Ik heb ze verknipt en er andere broeken van gemaakt. Ook in de keuken ben ik creatief geworden. Als ik restjes heb, dan ga ik daarmee wokken. Brood haal ik per zoveel sneetjes uit de diepvries, dan eet je er niet zoveel want je loopt niet graag twee keer naar de diepvries. Ik maak veel soep, ook van overschotjes. En van een pak diepvriesgroenten voor één liter maak ik met extra water, bouillonblokjes en veel vermicelli het dubbel voor de prijs van één. Een overrijpe banaan stop ik in de diepvries om er milkshake van te maken.
En dan is er mijn geheim recept voor tartaar: één soeplepel mayonaise en twee lepels magere platte kaas met kruiden. Een aanrader, maar laat je huisgenoten eerst proeven voor je vertelt wat erin zit. Misschien organiseren we wel een kookcursus met Malle Inclusief als daar interesse voor is. Met tips over hoe je goedkoop, lekker en gezond iets kunt op tafel zetten. Maar daarvoor moeten we eerst met de overige bestuursleden overleggen’, vertelt de voorzitter.

Gelukkig ondanks miserie

Ondanks mijn miserie ben ik nu toch gelukkig. Ik ben tevreden met de kleine dingen. Ik ben uit mijn depressie gekropen en besteed al eens wat meer aandacht aan mezelf, doe moeite om mij wat vrouwelijker te voelen en breng al eens wat schmink aan. Ik kook opnieuw graag. Vroeger was het een arbeid, én dan achteraf nog die berg afwas! Ondertussen ben ik een ander mens geworden en onbewust werk ik de afwas al weg terwijl ik nog kook. En ja, ik heb nog wel een toekomstdroom: kleinkinderen. Ik ben van de biezen in de klaveren terechtgekomen en weer terug, maar ik hoop dat het nog betert en dat ik opnieuw in de klaveren terecht kom’, besluit ze.

Je kan de vereniging bereiken via mail: malleinclusief@hotmail.com of per telefoon 03/311.53.26.
Op 21 oktober is een open bijeenkomst gepland van Malle Inclusief. Afspraak om 20 uur in het gemeenschapdscentrum Alice Forceville, Sint-Jozefslei in Westmalle, zaal E